Ελαιόλαδο, ο υγρός «χρυσός»

Το ελαιόλαδο αποτελεί τον πρωταγωνιστή της μεσογειακής διατροφής και ήδη από τα αρχαία χρόνια οι πρόγονοί μας είχαν αντιληφθεί την αξία του. Μάλιστα, ο Όμηρος είχε χαρακτηρίσει το ελαιόλαδο «υγρό χρυσό», ενώ ο Ιπποκράτης είχε αναγνωρίσει τις θεραπευτικές του ιδιότητες. Οι ελιές, από τις οποίες προέρχεται το ελαιόλαδο, καλλιεργούνται από αρχαιοτάτων χρόνων στη Μεσόγειο, με την Ελλάδα να αποτελεί σταθερά μία από τις χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή ελαιολάδου.

Η ιστορία του ελαιολάδου

Η ελιά πιστεύεται ότι πρωτοεμφανίστηκε την τρίτη χιλιετία π.Χ. στη Μέση Ανατολή και μετά εξαπλώθηκε στα νησιά του Αιγαίου και στην κεντρική Ελλάδα. Έρευνες, όμως,που έγιναν στα νησιά Σαντορίνη και Νίσυρο, απέδειξαν την ύπαρξή της στον ελλαδικό χώρο πριν από χιλιάδες χρόνια. 

Σύμφωνα με την ελληνική παράδοση, η πρώτη ελιά φυτεύτηκε στην Ακρόπολη. Λέγεται ότι ήταν δώρο της θεάς Αθηνάς στους κατοίκους της πόλης της Αθήνας, όταν φιλονίκησε με τον θεό Ποσειδώνα, για το όνομα της πόλης των Αθηνών. Εκείνοι, σαν ένδειξη ευγνωμοσύνης, έδωσαν στην πόλη τους το όνομά της και εκείνη τους δίδαξε την καλλιέργεια της ελιάς. Οι Αθηναίοι στα νομίσματά τους απεικόνιζαν την Αθηνά με στεφάνι ελιάς στο κράνος της και έναν αμφορέα με λάδι ή ένα κλαδί ελιάς.

Στην Αρχαία Ελλάδα η ελιά κατείχε σημαντική θέση όχι μόνο στην διατροφή αλλά και στην οικονομία. Θεωρούνταν ιερό σύμβολο ζωής, σοφίας και ευημερίας. Οι χρήσεις της ελιάς ήταν ποικίλες καθώς αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι στη ζωή των πολιτών ως:

• βασικό συστατικό της διατροφή τους
• έπαθλο σε αθλητικούς αγώνες
• θεραπεία (το ελαιόλαδο έχει 60 διαφορετικές χρήσεις στον Ιπποκράτειο κώδικα ιατρικής)
• καλλυντικό και άρωμα
• θέρμανση και φωτισμό
• νόμισμα

Τα οφέλη του ελαιολάδου στη διατροφή.

1. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε μονακόρεστα λιπαρά. Τα μονοακόρεστα λιπαρά αποτελούν το λεγόμενο «καλό λίπος» και προστατεύουν από την εμφάνιση νοσημάτων, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο σακχαρώδης διαβήτης.

2. Περιέχει αντιοξειδωτικά. Τα αντιοξειδωτικά που εντοπίζονται στο ελαιόλαδο είναι βιολογικά ενεργά και μειώνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης χρόνιων ασθενειών.

3. Προστατεύει από καρδιοπάθειες.Το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο έσυμβάλλει στην υγεία της καρδιάς μειώνοντας την αρτηριακή πίεση και βελτιώνοντας τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων.

4. Έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Το ελαιόλαδο περιέχει θρεπτικά συστατικά, όπως το ελαϊκό οξύ και το ελεοκάνθημα, που καταπολεμούν τις φλεγμονές.

5. Καταπολεμά την κατάθλιψη. Ολοένα και περισσότερες μελέτες υποστηρίζουν ότι η διατροφή μπορεί να βοηθήσει επικουρικά στη θεραπεία και την πρόληψη των νόσων που σχετίζονται με τον εγκέφαλο. Η μεσογειακή διατροφή και συγκεκριμένα το ελαιόλαδο έχει συνδεθεί με μείωση της κατάθλιψης.

6. Ενυδατώνει το δέρμα και τα μαλλιά. Το ελαιόλαδο έχει μαλακτικές και ενυδατικές ιδιότητες, γι’ αυτό αποτελεί βασικό συστατικό σε πολλά προϊόντα περιποίησης.